در دنیای امروز، جستجوی اطلاعات در اینترنت به یکی از مهمترین کارهای روزمره تبدیل شده است. گوگل همواره در تلاش بوده تا تجربه جستجوی کاربران را سادهتر، سریعتر و دقیقتر کند. یکی از تازهترین دستاوردهای این شرکت در این مسیر، قابلیت AI Overviews است. این ویژگی با استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته، نه تنها نتایج مرتبط را نشان میدهد، بلکه پاسخهای خلاصه، منسجم و قابل فهم به پرسشهای کاربران ارائه می کند. AI Overviews تجربه جستجو را به مرحلهای فراتر از لینکهای سنتی وب رسانده و امکان دسترسی سریعتر به اطلاعات معتبر را فراهم میکند.
گوگل برای اولین بار این قابلیت را در سال ۲۰۲۳ بهعنوان یک آزمایش با نام Search Generative Experience (SGE) معرفی کرد. در ابتدا، این قابلیت تنها برای تعداد محدودی از کاربران در ایالات متحده و از طریق Search Labs در دسترس بود. هدف گوگل از این آزمایش، جمعآوری بازخورد و بهینهسازی عملکرد آن پیش از عرضه عمومی بود.
پس از ماهها آزمایش و بهبود، گوگل در کنفرانس Google I/O ۲۰۲۴ اعلام کرد که AI Overviews به تدریج برای کاربران در ایالات متحده و سپس در کشورهای دیگر عرضه خواهد شد. اکنون این ویژگی به صورت گستردهتری در دسترس قرار گرفته و به بخشی جداییناپذیر از تجربه جستجوی بسیاری از کاربران تبدیل شده است.
سیستمها و مدلهای پشت AI Overviews
AI Overviews یک ربات یا سیستم واحد نیست، بلکه حاصل ترکیب چندین مدل و سیستم پیشرفته هوش مصنوعی گوگل است. مهمترین آنها عبارتند از:
- مدلهای زبانی بزرگ (LLMs) :
هسته اصلی این سیستم، مدلهای زبانی مانند Gemini است. این مدلها توانایی درک، تحلیل و تولید محتوای متنی دارند و به سیستم کمک میکنند تا پرسش کاربر را بفهمد، اطلاعات مرتبط را از وب استخراج کرده و پاسخهای منسجم و طبیعی تولید کند. - مدلهای درک محتوا (Content Understanding Models) :
این مدلها محتوای میلیاردها صفحه وب را تحلیل کرده و ارتباط آن با پرسش کاربر را ارزیابی میکنند. به کمک آنها، منابع معتبر و مرتبط شناسایی و اطلاعات ضروری استخراج میشود. - سیستمهای رتبهبندی و نمایهسازی (Ranking and Indexing Systems) :
همان سیستمهایی که نتایج جستجوی سنتی را رتبهبندی میکنند، در اینجا نیز برای انتخاب بهترین و معتبرترین منابع استفاده میشوند. - سیستمهای جمعآوری و ترکیب اطلاعات (Information Synthesis Models) :
این سیستمها اطلاعات استخراجشده از منابع مختلف را ترکیب کرده، خلاصه و سازماندهی میکنند تا یک پاسخ یکپارچه، خوانا و مفید ایجاد شود.
نحوه عملکرد AI Overviews
وقتی شما یک پرسش در گوگل وارد میکنید، مراحل زیر رخ میدهد:
- تحلیل پرسش:
مدلهای هوش مصنوعی ابتدا هدف و نیاز واقعی شما را تحلیل میکنند. - استخراج اطلاعات:
منابع متعددی از وب (وبسایتها، مقالات علمی، پستهای وبلاگ و سایر محتواها) بررسی میشوند. - ترکیب و خلاصهسازی:
اطلاعات کلیدی از منابع معتبر استخراج شده و مدلهای AI مانند Gemini آنها را ترکیب و به شکل یک پاسخ منسجم، خلاصه و مستقیم ارائه میکنند. - نمایش پاسخ:
پاسخ تولید شده معمولاً در بالای صفحه نتایج جستجو نمایش داده میشود و شامل نکات اصلی، خلاصهها و گاهی تصاویر مرتبط است. - ارائه منابع:
گوگل لینک منابعی که برای تولید پاسخ استفاده شده را نشان میدهد تا کاربران بتوانند صحت اطلاعات را بررسی و جزئیات بیشتری کسب کنند.
نکته مهم
هدف AI Overviews جایگزینی کامل نتایج جستجوی سنتی نیست؛ بلکه آنها را تکمیل میکند. و سبب می شود که کاربر سریع تر به منابع معتبر دسترسی داسته باشد.گوگل همچنان نتایج سنتی را در پایین پاسخ هوش مصنوعی نمایش میدهد تا کاربران امکان استفاده از روشهای جستجوی قدیمی را داشته باشند.
جمعبندی:
AI Overviews پیشرفت بزرگی در تجربه جستجو محسوب میشود که با بهرهگیری از مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی، دسترسی سریعتر و آسانتر به اطلاعات معتبر را ممکن میسازد.